 |
ΔΙΑ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟΝ ΤΟΥ ΑΝΑΔΟΧΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ
Ἀγαπητοὶ Πατέρες,
Ἐξ αἰτίας τοῦ ὅτι παρατηρεῖται τὸ φαινόμενο νὰὑπάρχουν ἀπορίες καί, εἰς ὁρισμένες περιπτώσεις, ἄγνοια ἐνσχέσει πρὸς τὸ θέμα τῶν ἀναδόχων καὶ τῶν προϋποθέσεωνἀναδοχῆς κατὰ τὸ Ἱερὸν Βάπτισμα, σᾶς γνωρίζομε τὰ ἑξῆς:
Ἔργο τοῦ ἀναδόχου ὑπῆρξε, μετὰ τὴν ἐπικράτηση τοῦνηπιοβαπτισμοῦ, νὰ ἀναλαμβάνει τὴν φυσικὴ ἔλλειψη τῆςπίστεως καὶ τῆς μετανοίας στὸ νήπιο, φροντίζοντας μαζὶ μὲτοὺς γονεῖς γιὰ τὴν κατὰ Χριστὸν μόρφωση καὶ ἀνατροφή του. Γι’ αὐτὸ τὸ λόγο ὁ Ἅγιος Συμεὼν Ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκηςγιὰ τὸν Ἀνάδοχο ἀναφέρει σχετικά: “Ὅτι πρέπει ὁ ἀνάδοχοςτοῦ βαπτιζομένου νὰ εἶναι ὀρθόδοξος καὶ εὐλαβής. Εἰς τοῦτο, λοιπόν, πρέπει καὶ νὰ προσέχωμεν, διὰνὰ κάμνωμεν ἀναδόχους φίλους τῆς εὐσεβείας καὶ διδασκάλους σχεδὸν τῆς πίστεως” (Τὰ Ἅπαντα.Περὶ τῆς τελετῆς τοῦ Θείου Βαπτίσματος, Κεφάλαιον Ε΄, σελ. 85. Ἐκδόσεις Ρηγοπούλου, Θεσσαλονίκη). Ἐξ αὐτοῦ προκύπτουν τὰ ἑξῆς:
α) Ὁ ὑποψήφιος ἀνάδοχος δέον ὅπως εἶναι ἐνήλικας, (ὑπ’ ἀριθμ. 498 π.ε./42 ΝΚ/200/19-1-2006 Ἐγκύκλιος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος).
β) Ὁ ὑποψήφιος ἀνάδοχος ὀφείλει νὰ εἶναι ὄχι μόνο βαπτισμένος Ὀρθόδοξος Χριστιανὸς ὁἴδιος (Συνοδικοὶ Ἐγκύκλιοι ὑπ’ ἀριθμ. 590/23-10-1986 καὶ 3983/2490ΝΚ/182/12-2-1996, ἡ τελευταίαἐκ τῶν ὁποίων ἀπαγορεύει νὰ γίνονται ἀνάδοχοι μέλη ὀργανώσεων μὲ σοβαρὲς δογματικὲςἀποκλίσεις), ἀλλὰ καὶ ζωντανὸ καὶ συνειδητὸ μέλος τῆς Ἐκκλησίας, νὰ ζεῖ, δηλαδὴ, συνειδητὰ τὴνμυστηριακὴ καὶ ἀγωνιστικὴ ζωὴ τοῦ Εὐαγγελίου. Ἐξυπακούεται, φυσικά, ὅτι κάποιος ποὺ περιφρονεῖτὸ Ἱερὸ Μυστήριο τοῦ Γάμου, ἔχοντας συνάψει μόνον πολιτικόν, ἀπαγορεύεται νὰ γίνει ἀνάδοχος(Συνοδικοὶ Ἐγκύκλιοι ὑπ’ ἀριθμ. 2309/240/105/21-1-1982 καὶ 3262/46ΝΚ/2268/ 7-11-2000). ὉἘφημέριος δύναται νὰ βεβαιώνεται γιὰ τὴν τήρηση τῶν προϋποθέσεων αὐτῶν αἰτούμενος τὴνπροσκόμιση Ληξιαρχικῆς Πράξεως Γεννήσεως τοῦ Ἀναδόχου ἢ Πιστοποιητικὸ Βαπτίσεώς του, τὸ ὁποῖοβεβαιώνει ὅτι εἶναι βαπτισμένος Ὀρθόδοξος Χριστιανὸς καθὼς καὶ Πιστοποιητικὸ ΟἰκογενειακῆςΚαταστάσεως ἢ Ληξιαρχικὴ Πράξη Γάμου τοῦ Ἀναδόχου, γιὰ νὰ βεβαιωθεῖ ὅτι δὲν εἶναι παντρεμένος μόνον μὲ Πολιτικὸ Γάμο.
Ἐπιπλέον, ἐνημερωτικῶς ἀναφέρομεν ὅτι:
α) Οἱ ὑπ’ ἀριθμ. 5487/19-5-1836 καὶ 814/1156/838/20-5-1955 Συνοδικὲς Ἐγκύκλιοι ὁρίζουνὅτι ὁ ἀνάδοχος πρέπει νὰ εἶναι “εἷς καὶ μόνος”, ἐνῷ τυχὸν ἕτερος ὑποβοηθεῖ τὸν ἕνα (Ἐγκύκλιος ὑπ’ἀριθμ. 2627/659/401/8-4-1997),
β) Ἡ ὑπ’ ἀριθμ. 1554/4168/1138/27-6-1968 ΣυνοδικὴἘγκύκλιος κωλύει τοὺς Κληρικοὺς καὶτοὺς Μοναχοὺς ἀπὸ τὸ νὰ γίνουν ἀνάδοχοι,
γ) Ὁ ΝΓ΄ Κανὼν τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου καὶ ἡ ὑπ’ ἀριθμ. 52747/6835ΝΚ/199/27-1-1999 Συνοδικὴ Ἐγκύκλιος ἀπαγορεύουν στοὺς γονεῖς νὰ ἀναδεχθοῦν κατὰτὴν βάπτιση τὰ παιδιά τους καὶ
δ) Ἡ ὑπ’ ἀριθμ. 2283/6901ΝΚ/1372/15-6-1999 Συνοδικὴ Ἐγκύκλιος ὁρίζει ὅτι κατὰ τὴνΒάπτιση ἐνηλίκων ἡ παράσταση ἀναδόχου δὲν εἶναι ἀναγκαία.
Ὑπενθυμίζομεν, ἐξ ἄλλου, ὅτι ἐκ τοῦ Ἱεροῦ Μυστηρίου τοῦ Βαπτίσματος προκύπτει πνευματικὴσυγγένεια, ἡ ὁποία δημιουργεῖ κώλυμα στὴν σύναψη γάμου μεταξύ τοῦ ἀναδόχου καὶ τῆς ἀναδεκτῆςτου ἢ τῆς μητέρας της ἤ, ἀναλόγως, τῆς ἀναδόχου καὶ τοῦ ἀναδεκτοῦ της ἢ τοῦ πατέρα του (ΝΓ΄Κανὼν τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὑπ’ ἀριθμ. 3625/2383 ΝΚ/2050/17-11-1981 καὶ2627/659/401/8-4-1997 Ἐγκύκλιοι τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἐνῷ ΔΕΝὑφίσταται κώλυμα συνάψεως γάμου μεταξὺ ἀναδεκτῶν βαπτισμένων ἀπὸ τὸν ἴδιο ἀνάδοχο.
Πέραν τῶν ὡς ἄνω, ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος περιγράφει τὴν προσωπικότητα τοῦ αὐθεντικοῦἀναδόχου ὡς κάτωθι:
“Θέλετε νὰ ἀπευθύνουμε τώρα τὸν λόγο στοὺς ἀναδόχους σας, γιὰ νὰ μάθουν καὶ ἐκεῖνοιποιῶν ἀμοιβῶν ἀξιώνονται, ἐὰν δείξουν γιὰ ἐσᾶς πολλὴ φροντίδα καὶ ἀντιθέτως ποιὰ τιμωρία τοὺςἀναμένει, ἂν ἀμελήσουν;
Γιὰ νὰ τὸ ἐννοήσεις σκέψου, ἀγαπητέ, ἐκείνους ποὺ γίνονται ἐγγυητὲς καὶ ἀνάδοχοιπροσώπων ποὺ δανείζονται χρήματα, ὅτι, περισσότερο ἀπὸ τὸν ὑπεύθυνο καὶ δανειζόμενο, ἐκεῖνοιὑφίστανται τὴν ἀγωνία καὶ τὸν φόβο. Ἄν, δηλαδή, αὐτὸς ποὺ δανείστηκε φανεῖ συνεπής, μὲ τὴνσυνέπειά του κατέστησε ἐλαφρὸ τὸ φορτίο, ποὺ ἀνέλαβε ὁ ἐγγυητής. Ἄν, ἀντιθέτως, φανεῖἀγνώμονας καὶ ἀσυνεπής, τότε τοῦ ἑτοίμασε τέλεια τὴν καταστροφή. Γι’ αὐτὸ καὶ ἕνας σοφὸςσυμβουλεύει τὰ ἑξῆς: “'Ἐὰν ἐγγυηθῇς, ἑτοιμάσου νὰ πληρώσῃς” (Σοφ. Σειρὰχ η΄, 13). Ἐάν, λοιπόν,ὅσοι ἀναδέχονται ἄλλους γιὰ χρήματα εἶναι ἀπολύτως ὑπεύθυνοι γιὰ ὁλόκληρο τὸ ποσό, περισσότεροεἶναι ὑπεύθυνοι ἐκεῖνοι ποὺ ἀναδέχονται ἄλλους καὶ ἐγγυῶνται γιὰ πνευματικὰ θέματα καὶ γιὰ τὴνἀρετή. Ναί, πολὺ ἐνδιαφέρον πρέπει νὰ ἐπιδεικνύουν γι’ αὐτοὺς ποὺ ἀναλαμβάνουν, προτρέποντάς τους, συμβουλεύοντάς τους, διορθώνοντας τὰ σφάλματά τους καὶ δείχνοντάς τους πατρικὴ ἀγάπη.
[Καὶ συνεχίζει ὁ ἱερὸς πατήρ]. Ἂς μὴ νομίζουν αὐτοί ὅτι τὸ νὰ εἶναι ἀνάδοχοι εἶναι τυπικὸ καὶτυχαῖο πρᾶγμα, ἀλλὰ ἂς μάθουν καλά ὅτι καὶ αὐτοὶ γίνονται συμμέτοχοι τῆς πνευματικῆς ὠφέλειαςτῶν ἀναδεκτῶν, ἐὰν μὲ τὶς συμβουλές τους τοὺς χειραγωγήσουν στὴν ὁδὸ τῆς ἀρετῆς, καὶ ἂςγνωρίζουν πάλι ὅτι, ἂν δείξουν ἀμέλεια καὶ ἀδιαφορία, θὰ ἐπιφέρουν στὸν ἑαυτό τους μεγάλη καταδίκη. Γι' αὐτὸν τὸν λόγο καὶ ἐπικρατεῖ ἡ συνήθεια, πατέρες ἢ μητέρες πνευματικοὺς νὰ τοὺςὀνομάζουν αὐτοὺς τοὺς ἀναδόχους, γιὰ νὰ μάθουν πόση ἐπιμέλεια πρέπει νὰ δείχνουν, γιὰ νὰμορφώνουν πνευματικὰ, ὅσους ἀναλαμβάνουν. Διότι, ἐὰν ἐκείνους ποὺ δὲν ἔχουν καμμία ἰδιαίτερησχέση μὲ ἐμᾶς, πρέπει νὰ τοὺς κινήσουμε τὸν κύριο ζῆλο τῆς ἀρετῆς, πολὺ περισσότερο ὀφείλουμε νὰἐπιτελέσουμε τὸ καθῆκον ἀπέναντι σ’ ἐκεῖνον, τὸν ὁποῖο ἀναδεχόμαστε ὡς πνευματικό μας τέκνο. Γιὰτὸν λόγον, λοιπόν, αὐτὸν μάθετε καὶ οἱ ἀνάδοχοι ὅτι δὲν σᾶς ἀπειλεῖ μικρὸς κίνδυνος, ἐὰν δείξετε στὸκαθῆκον αὐτὸ ἀμέλεια» ( Ἰ. Χρυσοστόμου, Β' Κατήχησις).
Καὶ συμπληρώνει ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης: “Ἂν ἤξεραν οἱ ἀνάδοχοι τί ὑπόσχονται καὶτί μεγάλη εὐθύνη ἀναλαμβάνουν, δὲν θὰ ἤθελαν νὰ βαπτίσουν, ἀκόμα κι ἂν μὲ θερμὰ παρακάλια τοὺςπαρότρυναν”.
Τὰ ὡς ἄνω, ἀσφαλῶς, δὲν παρατίθενται, γιὰ νὰ ἀποτρέψουν ἢ νὰ φοβίσουν τοὺς ὑποψηφίουςἈναδόχους ἀπὸ τὴν ἀνάληψη τοῦ ἱεροῦ χρέους τους, ἀλλά περισσότερο, γιὰ νὰ ἀφυπνίσουν τοὺςπροσεγγίζοντας ἐλαφρᾷ τῇ καρδίᾳ τὴν εὐθύνη τῆς ἀναδοχῆς.
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Κηφισίας, Ἀμαρουσίου
καὶ Ὠρωποῦ Κύριλλος».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου